Điểm giống & khác nhau của thuế, phí và lệ phí

Thuế, phí, lệ phí là các khái niệm quan trọng trong lĩnh vực tài chính, doanh nghiệp. Mặc dù mỗi loại đều có khái niệm, đặc điểm riêng nhưng có rất nhiều người vẫn còn nhầm lẫn, chưa phân biệt được sự khác nhau của các khoản tiền này. Sau đây, Siglaw xin phân biệt tới quý độc giả sự giống và khác nhau giữa thuế, phí và lệ phí để giúp quý độc giả hiểu rõ về từng loại khoản thu và xác định xem mình có thuộc đối tượng điều chỉnh của thuế, phí hay lệ phí hay không.

Phân biệt thuế, phí và lệ phí

Điểm giống nhau

Cả thuế, phí, lệ phí đều là nguồn thu của ngân sách nhà nước, là khoản tiền do người dân nộp vào ngân sách nhà nước.

Thuế, phí, lệ phí đều là những khoản thu bắt buộc mà tổ chức, cá nhân, phải nộp, trừ các trường hợp được miễn thuế, miễn lệ phí được pháp luật quy định.

Mức nộp hoặc xác định số tiền phải nộp do văn bản quy phạm pháp luật của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyền định.

Điểm khác nhau

Khái niệm

Thuế là khoản thu nộp mang tính bắt buộc mà các tổ chức hoặc cá nhân phải nộp cho nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất định. Một số loại thuế tiêu biểu như: Thuế giá trị gia tăng, Thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế đất,…

Phí là khoản tiền mà tổ chức, cá nhân phải chi trả nhằm cơ bản bù đắp chi phí và mang tính phục vụ khi được cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao cung cấp dịch vụ công được quy định trong Danh mục phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí 2015. Một số loại phí thường gặp như: Phí thẩm định, phí kiểm định, phí giám định, án phí,…

Lệ phí là khoản tiền được ấn định mà tổ chức, cá nhân phải nộp khi được cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được quy định trong Danh mục lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và Lệ phí 2015. Một số loại lệ phí thông dụng như: lệ phí cấp chứng minh nhân dân/căn cước công dân, lệ phí cấp bản sao, lệ phí trước bạ,…

Về cơ sở pháp lý

Các khoản thu từ thuế được thực hiện trên cơ sở các văn bản pháp luật có hiệu lực pháp lý cao như luật, pháp lệnh. Mặc dù có các thông tư, nghị định hướng dẫn nhưng văn bản gốc quy định về thuế là các luật, ví dụ như: Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp,…

Các khoản thu từ phí, lệ phí được thực hiện dựa theo các văn bản dưới luật như nghị quyết, nghị định, thông tư, và văn bản pháp luật của chính quyền địa phương, ví dụ như Nghị quyết 06/2020/NQ-HĐND quy định về thu phí, lệ phí trên địa bàn thành phố Hà Nội thuộc thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội.

Vai trò đối với ngân sách nhà nước

Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, là nguồn thu tài chính đảm bảo hoạt động của các cơ quan nhà nước.

Phí, lệ phí là những khoản thu của ngân sách nhà nước nhưng không chủ yếu để bù đắp chi phí khi nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, hoặc tổ chức khác cung cấp dịch vụ công hoặc thực hiện công việc quản lý hành chính nhà nước. 

Phạm vi áp dụng

Phạm vi áp dụng của thuế không có giới hạn hay khác biệt giữa các địa phương, vùng lãnh thổ, đơn vị hành chính và áp dụng với tất cả các đối tượng chịu thuế.

Phạm vi áp dụng của phí, lệ phí mang tính địa phương, địa bàn. Mức thu do HĐND tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương quyết định và chỉ áp dụng trong địa bàn tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương đó.

Tính hoàn trả

Khi nộp thuế thì người nộp thuế không được hoàn trả trực tiếp mà tính hoàn trả thể hiện gián tiếp thông qua các hoạt động của nhà nước đối với xã hội như xây dựng cơ sở hạ tầng, thực hiệ các phúc lợi xã hội,…

Phí, lệ phí mang tính hoàn trả trực tiếp cho tổ chức, cá nhân thông qua kết quả dịch vụ công.

Cơ quan thực hiện việc thu

Thuế sẽ được cơ quan quản lý thuế thu theo quy định của pháp luật về thuế

Phí, lệ phí do cơ quan có thẩm quyền cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước thu. Bên cạnh đó, cũng có một số loại phí, lệ phí do cơ quan thuế quản lý thu.

Hi vọng bài viết của công ty luật Siglaw có thể giúp quý độc giả phân biệt được giữa thuế, phí và lệ phí. Nếu như có bất kì thắc mắc nào về các thủ tục về cơ quan nhà nước, đặc biệt là các thủ tục về doanh nghiệp, xin hãy liên hệ với chúng tôi để được giải đáp mọi thắc mắc.

Trụ sở chính tại Tp. Hà Nội: Số 44/A32 – NV13, Khu A Glexemco, đường Lê Trọng Tấn, An Khánh, Hoài Đức, Tp.Hà Nội.

Email: vphn@siglaw.com.vn

Chi nhánh tại miền Nam: A9.05 Block A, Tòa Sky Center, số 5B đường Phổ Quang, Phường 2, Quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.

Chi nhánh miền Trung: 177 Trưng Nữ Vương, Quận Hải Châu, TP. Đà Nẵng

Email: vphcm@siglaw.com.vn

Hotline: 0961 366 238

Facebook: https://www.facebook.com/hangluatSiglaw