Profile
English
Đầu tư trực tiếp (FDI) và đầu tư gián tiếp (FPI) là hai thuật ngữ thường được sử dụng trong lĩnh vực đầu tư. FDI được hiểu là việc một tổ chức hay cá nhân đầu tư trực tiếp vào một doanh nghiệp hoặc dự án mới tại một quốc gia khác với quốc gia mà họ đến, thường là để tận dụng các lợi thế về chi phí lao động, tài nguyên và thị trường. Trong khi đó, FPI là việc đầu tư vào các khoản tài sản tài chính như cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, trái phiếu doanh nghiệp, hợp đồng tương lai và các sản phẩm tài chính khác thông qua thị trường chứng khoán.Vậy hai hình thức đầu tư này có điểm giống và khác nhau thế nào? Cùng chúng tôi phân biệt đầu tư FDI và đầu tư FPI qua bài viết sau đây:
Khái niệm trực tiếp đầu tư (FDI) và đầu tư gián tiếp (FPI)
Khái niệm trực tiếp đầu tư (FDI)
Trực tiếp đầu tư FDI là quá trình một tổ chức hoặc cá nhân đầu tư vào một doanh nghiệp hoặc hoạt động kinh doanh khác ở một quốc gia ngoài quốc gia của họ. Điều này có thể bao gồm việc mua cổ phần của một công ty đang hoạt động, đầu tư vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng mới, hoặc thậm chí mua một công ty đang hoạt động trong một ngành nào đó. Mục đích của FDI thường là để tận dụng cơ hội kinh doanh và tăng trưởng trong một thị trường nước ngoài. Việc thực hiện FDI có thể mang lại lợi ích cho cả những nhà đầu tư và quốc gia nhận FDI, bao gồm việc tạo ra việc làm mới, tăng trưởng kinh tế và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Khái niệm đầu tư gián tiếp (FPI)
Đầu tư gián tiếp FPI là loại đầu tư trong đó nhà đầu tư mua các khoản đầu tư không trực tiếp vào một doanh nghiệp hoặc tài sản, mà thông qua việc mua các chứng khoán, quỹ đầu tư hoặc các công cụ tài chính khác của một quốc gia hoặc khu vực nhất định. Điều này có nghĩa là các nhà đầu tư FPI không sở hữu trực tiếp tài sản hoặc doanh nghiệp mà họ đầu tư vào, mà thay vào đó là sở hữu các khoản đầu tư gián tiếp. Các khoản đầu tư gián tiếp này có thể bao gồm các chứng khoán như cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, giấy tờ tiền tệ, và các công cụ tài chính khác.
Điểm giống nhau giữa đầu tư FDI và đầu tư FPI
Có thể nói rằng, đầu tư trực tiếp nước ngoài và đầu tư gián tiếp nước ngoài là hai trong những con đường phổ biến nhất để nhà đầu tư đầu tư vào các nền kinh tế khác. Hai hình thức này đều là hình thức đầu tư quốc tế với việc các nhà đầu tư của một nước (pháp nhân hoặc cá nhân) đưa vốn hoặc bất kỳ hình thức giá trị nào khác sang một nước khác để thực hiện hoạt động nhất định nhằm thu lợi nhuận hoặc đạt các hiệu quả xã hội.
Lợi nhuận đó tỉ lệ thuận với kết quả kinh doanh của chủ thể tiếp nhận đầu tư cùng số vốn mà nhà đầu tư bỏ ra. Vì thế, vấn đề mà nhà đầu tư nước ngoài quan tâm nhất với cả hai hình thức đầu tư này là tình hình kinh doanh của chủ thể tiếp nhận đầu tư.
Ngoài ra, cả hai hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài và đầu tư gián tiếp nước ngoài đều phải chịu sự tác động của pháp luật nước tiếp nhận đầu tư cũng như những quy định khác của quốc tế. Với mỗi một nền kinh tế khác nhau, các quốc gia sẽ có những quy định pháp luật cụ thể đối với đầu tư nước ngoài phù hợp với đặc điểm và tình hình kinh tế trong nước. Mặt khác, quốc tế cũng có những quy định nhất định để đảm bảo sự công bằng về quyền lợi và nghĩa vụ đối với nước tiếp nhận đầu tư và nhà đầu tư nước ngoài.
Điểm khác nhau giữa đầu tư FDI và đầu tư FPI
Bên cạnh những điểm giống nhau như trên, hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài và đầu tư gián tiếp nước ngoài còn có những điểm khác biệt như sau:
| Khác nhau | Đầu tư FDI | Đầu tư FPI |
| Về bản chất | Đầu tư trực tiếp nước ngoài tức là việc nhà đầu tư nước ngoài bỏ vốn đầu tư và tự chủ trong việc trực tiếp nắm quyền quản lý, kiểm soát và sử dụng phần vốn đó trong quá trình đầu tư kinh doanh. Đầu tư trực tiếp tạo ra sự dịch chuyển về cả nguồn vốn, công nghệ và nguồn nhân lực vì vậy hình thức này thường có xu hướng đầu tư từ nước phát triển sang nước đang phát triển. | Đầu tư gián tiếp nước ngoài tức là việc nhà đầu tư nước ngoài bỏ vốn đầu tư nhưng các tất cả các hoạt động còn lại sẽ thông qua một bên thứ ba đảm nhận như quản lý, giám sát các quyết định liên quan đến phần vốn đầu tư đó… Ngoài ra, phần lợi nhuận mà nhà đầu tư nước ngoài nhận được sẽ được chia cho bên thứ ba thực hiện công việc này. Đầu tư gián tiếp nước ngoài là sự dịch chuyển về nguồn vốn nên thường sẽ là sự đầu tư giữa các nước phát triển với nhau hoặc đầu tư vào các doanh nghiệp có khả năng thu được lợi nhuận cao. |
| Về quyền kiểm soát | Đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài, nhà đầu tư nắm quyền chủ động trong quá trình sử dụng và kiểm soát nguồn vốn. Nhà đầu tư nước ngoài tự quyết định đầu tư, quyết định quá trình kinh doanh và tự chịu trách nhiệm về lỗ, lãi. | Đối với đầu tư gián tiếp nước ngoài, nhà đầu tư chỉ bỏ vốn và không nắm các quyền kiểm soát, sử dụng nguồn vốn trực tiếp. Việc quản lý, kiểm soát và sử dụng nguồn vốn này sẽ được thực hiện bởi một bên thứ ba khác. |
| Về rủi ro và lợi nhuận | Hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài có rủi ro tùy thuộc theo tỷ lệ vốn đầu tư. Nhà đầu tư nước ngoài sẽ phải chịu phần rủi ro phụ thuộc vào số vốn đã đầu tư vào doanh nghiệp. Về lợi nhuận thu được, nhà đầu tư sẽ được hưởng và phân chia theo tỷ lệ phần vốn đầu tư của mình. | Hình thức đầu tư gián tiếp nước ngoài nhà đầu tư nước ngoài sẽ phải chịu rủi ro ít hơn do bên tiếp nhận đầu tư sẽ phải gánh chịu rủi ro. Lợi nhuận thu được sẽ được chia theo cổ tức hoặc việc bán chứng khoán thu chênh lệch. |
| Về thủ tục đầu tư | Nhà đầu tư nước ngoài đầu tư theo hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài thông thường sẽ phải thực hiện thủ tục xin cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và thực hiện thủ tục thành lập tổ chức kinh tế. | Nhà đầu tư nước ngoài đầu tư theo hình thức đầu tư gián tiếp nước ngoài tiến hành đăng ký góp vốn và thực hiện các thủ tục về thay đổi thành viên, cổ đông theo quy định của pháp luật tùy thuộc vào từng loại hình tổ chức kinh tế tương ứng. |
Nhìn chung, mặc dù có một số điểm khác biệt song đầu tư trực tiếp nước ngoài và đầu tư gián tiếp nước ngoài đều là những nguồn vốn quan trọng để phát triển cơ sở hạ tầng, nâng cao chất lượng công nghệ và tạo ra nhiều cơ hội việc làm. Tuy nhiên, đầu tư trực tiếp nước ngoài được hầu hết các nhà đầu tư nước ngoài lựa chọn do đặc điểm ổn định và lâu dài hơn đầu tư gián tiếp nước ngoài.
Xem thêm:
Quyền & Lợi ích của NĐT nước ngoài tại Việt Nam
Điều kiện đầu tư tại Việt Nam đối với NĐT nước ngoài theo Asean
Một số lợi ích của trực tiếp đầu tư (FDI) và đầu tư gián tiếp (FPI) bao gồm
Lợi ích của đầu tư trực tiếp (FDI)
- Trực tiếp kiểm soát: Các nhà đầu tư FDI có thể trực tiếp kiểm soát và quản lý các hoạt động kinh doanh của mình tại quốc gia đầu tư.
- Tăng năng suất và tạo việc làm: FDI có thể giúp tăng năng suất và tạo ra nhiều việc làm mới cho người dân địa phương.
- Chia sẻ công nghệ: FDI có thể mang lại các công nghệ, kỹ thuật mới và các quy trình quản lý hiện đại vào các nước đang phát triển.
- Khai thác tài nguyên địa phương: FDI có thể giúp các nước đang phát triển khai thác tài nguyên địa phương và tăng cường sản xuất, xuất khẩu và doanh thu
Lợi ích của đầu tư gián tiếp (FPI)
- Dễ dàng đầu tư: FPI có thể đầu tư dễ dàng và nhanh chóng, đặc biệt là trên các thị trường tài chính nhanh chóng phát triển.
- Phân tán rủi ro: FPI có thể giúp phân tán rủi ro bằng cách đầu tư vào nhiều quốc gia và loại hình tài sản khác nhau.
- Linh hoạt: FPI có tính linh hoạt cao hơn so với FDI, vì các nhà đầu tư có thể mua và bán các khoản đầu tư gián tiếp của mình một cách nhanh chóng.
- Tăng tính thanh khoản: FPI có thể giúp tăng tính thanh khoản của các thị trường tài chính và hỗ trợ sự phát triển của các ngành công nghiệp và kinh tế.
Tổng quan, FDI thường liên quan đến việc đầu tư vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh hoặc dịch vụ mới trong một quốc gia khác, trong khi FPI thường liên quan đến việc mua các khoản đầu tư như cổ phiếu, trái phiếu và chứng khoán của một công ty hoặc tài sản tài chính khác mà không phải là việc đầu tư trực tiếp vào doanh nghiệp.
